Գրատպություն

տեղեկություն

Գրատպությունը հայտնագործվել է երկու անգամ՝ Չինաստանում և միջնադարյան Եվրոպայում։ Չինաստանում գրատպությունը մի տվյալով (Julien, «Documents sur l’art d’imprimerie») կատարվել է 581 թվականին, իսկ ըստ չինական աղբյուրների՝ 936-ից 993 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում (մանրամասն տե՛ս չորս մեծագույն հայտնագործություններում)։ Առաջին ճշգրիտ թվագրված տպագիր տեքստը համարվում է չինական բուդդայական Ադամանդե սուտրայի փայտափորագրական պատճենը, որը հրատարակվել է 868 թվականին։

Առաջին անգամ քրիստոնեական Եվրոպայում մտորի վրա տպագրելու մեթոդիկա հայտնվեց մոտ 1300 թվականին։ Պատկերները, որոշ կտորի վրա դրոշմվում էին կրոնական նպատակներով, կարող էին լինել բավականին մեծ և բարդ, և երբ թուղթը համեմատաբար սկսեց դառնալ ավելի հեշտ հասանելի, մոտավորապես 1400 թվականին միանգամից սկսեցին մեծ տարածում գտնել կրոնական թեմաներով ոչ մեծ արտատպվածքներ և թղթի վրա տպված խաղաքարտեր։ Տպագրական թղթային արտադրատեսակների լայնամասշտաբ արտադրությունը սկսեց մոտավորապես 1425 թվականից։

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6#

Ձեռագրերի ստեղծման պատմությունը

տեղեկություն

Հայերեն ձեռագրերը գրվել և ընդօրինակվել են 5-18-րդ դարերում, մեծ մասամբ գրչության կենտրոններում։ Ձեռագրերն ունեն մեծ մասամբ վերջում զետեղված հիշատակարան, որտեղ նշված է ձեռագրի գրության վայրը, ժամանակը, տրված են տեղեկություններ ընդօրինակողի, նկարազարդողի և այլոց մասին։ Հնագույն շատ ձեռագրեր մեզ են հասել քայքայված, առանց հիշատակարանի։ Նման դեպքերում գրության ժամանակը որոշելու լավագույն միջոցը գրատեսակն է։

Հայերեն Ձեռագրերի ամենահին գրատեսակը երկաթագիրն է՝ իր տարատեսակներով։ Տարբեր ժամանակներում տարածված են եղել նաև գրչագիրը, բոլորգիրը, նուորգիրը, շղագիրը։ Մեզ հասած հայերեն ամենահին ամբողջական ձեռագիրը 7-րդ դարում «Վեհամոր Ավետարանն» է։

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80

Մեսրոպ Մաշտոցը և հայ գրերի գյուտը նախագծի շարունակություն

տեղեկություն

Հայտնի է, որ Մեսրոպ Մաշտոցը ծնվել է 361 կամ 362 թվականին։ Նրա աշակերտ Կորյունը նշում է, որ Մաշտոցը լավ կրթություն էր ստացել և տիրապիտում էր՝ հւներեն , պարսկերեն , ասորերեն և վրացերեն լեզուների։

4-րդ դարի վերջում Հայաստանը հայտնվել էր ծանր իրավիճակում։ 387 թվականին հայկական պետության առաջին անգամ բաժանվել էր Բյուզանդական կայսրության և Սասանյան Պարսկաստանի միջև։
Երկիրը՝ բաժանվելով երկու մասի, կորցրեց իր անկախությունը, ազգային  քաղաքական ու կրոնական միասնությունը։ ինչը կարող էր հանգեցնել հայ ազգի միաձուլման զավթիչներին։

https://armeniadiscovery.com/hy/articles/mesrop-mashtots-the-creator-of-the-armenian-alphabet 

• 
  Աղվեսի վկան իր պոչն է։
  1-90-3000-5-2000-20  3000-60-1-400  20-5000  800-600-700-400  7։
• Ամեն բանի վերջն է գովելի։
  1-200-5-400  2-1-400-20  3000-5-5000-900-400  7  3-600-3000-5-30-20։
• Ամեն մարդ կրակն իր ձվածեղի տակ է քաշում։
  1-200-5-400  200-1-5000-4  60-5000-1-60-400  20-5000  80-3000-1-505-90-20  4000-1-60  7  9000-1-500-7000-200։

Continue reading

Մեսրոպ Մաշտոցը և հայ գրերի գյուտը նախագծի շարունակություն։

335. Նախադասություններն ընդարձակի՛ր:

Փորձենք: – Փորձենք ընդարձակել այս նախադասությունները։
Աղջիկները կպատմեն: – Երրորդ դասարանի աղջիկները կպատմեմ։
Մեծերը կլսեն: – Նրա ընտանիքի մեծերը կլսեն իր պատմության դասը։
Կընտրեք: – Կընտրենք տասից ընդամենը մեկին։
Ճամփորդը վերադարձավ: – Ճամփորդը վերադարցավ իր ճամփորդությունից։
Այդ փոքրիկին կարելի է տեղավորել: – Այդ փոքրիկին կարելի է տեղավորել այն սենյակում:

331. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւմ կամ ի՞նչը հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

Մարդն ամբողջ կյանքում սիրում է միրգ ուտել։
Առավոտյան անտառում որսորդները գտել են սատկած ագռավներ։
Հեռուներից վերադարձած մարդը կարոտով գրկեց իր մայրիկին։
Հանկարծ իր կողքին տեսավ անծանոթ տղային։

Երկրում կար շատ բար-ր և անմատչելի մի լեռ: Մարդիկ կամեցան բնակու-յուն հաստատել նրա վրա, որովհետև լի էր նա ամենայն բարիքով: Սակայն շատ էր դժվարին նրա վրա բար-րանալը, թեպետև ուներ բազում ճանապար-ներ: Նրանք, ովքեր բարձրանալու ժամանակ կանգ առան հանգստանալու, սայթա-եցին և ցած գլորվելով հասան մինչև հատակը, իսկ ովքեր չուզեցին դա-ար առնել, այլ գավազանի օգնությամբ աշխատեցին շարունակել վերելքը, բարձրացան լեռան վրա և հանգիստ կյանք վա-ելեցին: Այսպես թուլակազմ անարիները մնում են կես ճանապար-ին ու կոր-ում, իսկ հաստատակամները, համ-երությունն իրենց նեցուկ ունենալով վեր են բարձրանում ու հասնում նպատակին: Continue reading

Հաջորդ օրը Քսանթոսը որոշեց աշակերտների հյուրասիրությանը հյուրասիրությամբ պատասխանել և Եզոպոսին ասաց.

—         Եզոպոս, այսօր ճաշին բարեկամներս գալու են, գնա և մեզ համար աշխարհի ամենալավ և ամենագեղեցիկ բանը պատրաստիր:

«Լավ,- մտածեց Եզոպոսը,- սպասի՛ր, ես քեզ սովորեցնեմ, թե ինչ է նշանակում հիմար հրամաններ տալ»: Նա գնաց մսի խանութ, նոր փողոտված լեզուներ գնեց, և երբ տուն եկավ, մի մասը տապակեց, մի մասը խաշեց, մյուս մասն էլ պատրաստեց սառը համեմունքներով: Նշանակված ժամին հյուրերը հավաքվեցին: Continue reading

Ես մի պատմություն գիտեմ մի մարդու մասին: Նա աշխարհի ամենալավ մարդն էր:  Չգիտեմ, այս պատմությունը ձեզ դուր կգա՞, թե՝ չէ: Դե ինչ, պատմե՞մ, թե՞ չէ: Լա’վ, պատմեմ:

Նրա անունը Պրիմո էր: Իտալերեն դա նշանակում է առաջին: Երևի դա էր պատճառը, որ նա դեռ փոքր ժամանակ որոշեց.

-Միշտ առաջինը կլինեմ ոչ միայն անունով, այլև՝ գործով: Միշտ և ամեն տեղ առաջինը կինեմ և վե՛րջ: Բայց դե հակառակը ստացվեց. նա միշտ և ամենուր վերջինն էր:Նա վերջինն էր նրանց մեջ, ովքեր վախենում էին, ովքեր փախչում էին, վերջինն էր նրանց մեջ, ովքեր ստեր էին փչում, ովքեր վատ բաներ էին անում… Նրա հասակակիցները միշտ ինչ-որ բանում առաջինն էին: Մեկը քաղաքի առաջին գողն էր, մյուսը առաջին ավազակն էր շրջանում, մեկն էլ առաջին հիմարն էր ամբողջ թաղում…Իսկ նա, հակառակը, վերջինն էր հիմարություններ դուրս տվողների մեջ, և երբ  ինքը  հիմարություն պիտի ասեր, պարզապես ձայն չէր հանում:Նա աշխարհի ամենալավ մարդն էր, բայց նա վերջինն էր, ով իմացավ այդ մասին: Այնքան վերջինը, որ այդպես էլ չիմացավ, որ ինքը աշխարհի ամենալավ մարդն է։ Continue reading

Կատարի՛ր առաջադրանքները Հայոց լեզու 5 աշխատանքային փաթեթից։

365. Նախադասությունները լրացրո՛ւ (ուղղակի խոսքեր գրի՛ր):

            1. Փոքրիկը խնդրեց.
— Կարո՞ղ եմ բակ դուրս գալ:
2. -Ես չեմ կարող դա անել,- անհանգիստ ասաց իշխանը, -Ես զբաղված եմ։:
3. — Ես տեսնում եմ, որ զբաղված չես, — բողոքեց տղան:
4. — Ես մոռացել եմ ճաշ պատրաստել, — անհանգստացավ պապիկը:
5. — Սխալ ես քշում,- շարունակ ասում էր մարդ-մեքենան, — Դուրս արի:

Continue reading